پیچ های مورد استفاده در فلنج

فلنج‌ها جزء مهمترین تجهیزات برای متصل کردن لوله‌های فلزی در صنایع پتروشیمی، نفت، گاز و….. به حساب می‌آیند انواع فلنج‌ها باید با استفاده از پیچ‌های مخصوص و استاندارد به یکدیگر متصل شوند. فلنچ‌ها برای محکم شدن نیاز به نیروی فشاری مناسب دارند که انواع پیچ‌های فلنج باعث استحکام و محکم نگه داشتن آنها می‌شود هر کدام از این پیچ و مهره‌ها باید دارای ویژگی ظاهری یا کیفی متنوعی باشند که برای متصل کردن فلنج مخصوص به خود استفاده شوند. در ادامه این مطلب به معرفی پیچ و مهره‌های مورد استفاده در فلنچ‌ها و ارائه توضیحات کاملی در مورد آنها می‌پردازیم.

معرفی فلنج‌ها

فلنج‌ها به صورت یک قطعه دیسکی هستند که به راحتی و بدون نیاز به جوشکاری باعث اتصال انواع لوله و اقلام آن به یکدیگر می‌شوند، این تجهیزات به صورت جفت در بازار عرضه می‌شوند و سپس با کمک پیچ و مهره‌های مخصوص دو قطعه به یکدیگر متصل شده و به راحتی می‌توان آنها را باز و بسته کرد. در حال حاضر برای اکثر صنایع سنگین و نیمه سنگین می‌توان از فلنج‌ها استفاده کرد؛ این قطعات برای فشارهای کم و زیاد مناسب هستند و می‌تواند به آسانی در تمام مکان‌ها مورد استفاده قرار بگیرند. معمولا استفاده از فلنج‌ها باعث صرفه‌جویی در وقت و انرژی می‌شود زیرا به راحتی می‌توان آنها را باز و بسته کرد و نیاز به صرف نیروی زیاد برای باز و بسته کردن آنها نیست.

تعداد و اندازه پیچ و مهره های فلنج

یکی از مهم‌ترین نکاتی که در مورد فلنج‌ها باید رعایت شود خرید پیچ و مهره‌هایی با اندازه و ابعاد استاندارد و مناسب است. به طور کلی تعداد پیچ و مهره‌های مورد نیاز برای استفاده روی فلنچ‌ها با تعداد سوراخ‌هایی که روی آنها قرار دارد مرتبط است. دقت داشته باشید تعداد پیچ و مهره فلنج باید با نوع و کاربرد این وسیله کاملاً متناسب باشد، اگر پیچ و مهره‌هایی که برای بستن روی فلنج‌ها استفاده می‌شود بیش از حد کوتاه یا بلند باشند باعث می‌شوند دو قطعه فلنج به خوبی روی یکدیگر قرار نگرفته و مشکلاتی ایجاد شود. از طرفی به دلیل اهمیت بالایی که استفاده از پیچ و مهره مناسب در فلنج‌ها دارد اگر از نوع استاندارد برای بستن آنها استفاده نشود ممکن است به اندازه کافی قوی و مناسب نباشد و این کار باعث ایجاد خسارات مالی یا حتی جانی شود. دقت داشته باشید در حال حاضر طول پیچ‌های استاندارد برای فلنج‌ها در حدود ASME B16.5 تعریف می‌شود.

استاندارد پیچ و مهره برای فلنج

استاندارد مربوط به پیچ و مهره‌های استفاده شده در فلنج‌ها ممکن است به عنوان ASME B16.5 شناخته شود. این استاندارد، استانداردی برای ابعاد فلنج‌های فولادی و توصیه‌های مربوط به طراحی آن‌ها است. برخی از آیتم‌های مربوط به پیچ و مهره‌های استفاده شده در فلنج‌ها به شرح زیر است:

• اندازه و ابعاد پیچ و مهره‌ها: این شامل قطر پیچ، قد پیچ، قطر سر پیچ، و نوع رشته پیچ می‌شود. برای هر نوع فلنج و کلاس فشار معین، ابعاد خاصی برای پیچ و مهره‌ها تعیین شده است. در مورد استاندارد مرتبط به قطر پیچ ها، به عنوان مثال، برای فلنج‌های کلاس 150 تا 600، قطر پیچ‌ها معمولاً بین 1/2 اینچ تا 2 اینچ است. قد پیچ (Bolt Length)، قطر سرپیچ (Bolt Head Diameter) از دیگر مسخصات ابعادی است که در استاندارد مربوطه باید مد نظر قرار گیرد.
• نوع مواد: استاندارد مشخص می‌کند که پیچ و مهره‌ها باید از چه نوع موادی ساخته شوند. مواد معمولاً شامل فولاد کربنی، فولاد ضدزنگ، یا فولاد آلیاژی می‌شود.
• رشته پیچ: استاندارد مشخص می‌کند که پیچ‌ها باید به صورت چه نوع رشته‌ای (مانند رشته UNC یا رشته UNF) ساخته شوند.
• مشخصات مهره: شامل شکل، اندازه، و نوع مهره استفاده شده در پیچ است.
• تنش پیش‌بار: استاندارد معمولاً توصیه می‌کند که پیش‌بار مورد نیاز برای نصب پیچ و مهره‌ها در فلنج‌ها چگونه باشد.

مهم است که در هنگام استفاده از پیچ و مهره‌ها در فلنج‌ها، استاندارد مربوطه را بررسی و رعایت کنید تا سازگاری و عملکرد صحیح فلنج‌ها تضمین شود.

پیچ‌های مناسب فلنج کدامند؟

شما نمی‌توانید برای فلنج‌ها از هر نوع پیچی استفاده کنید، در این مواقع باید از پیچ مناسب و باکیفیت بر اساس نوع و کاربرد فلنج‌ها استفاده شود. در هنگام خرید پیچ‌ها توجه داشته باشید که از تهیه پیچ‌هایی از جنس فولاد سفید یا همان فولاد ساختمانی خودداری کنید؛ زیرا این پیچ‌ها استحکام پایینی داشته و در کمترین زمان کیفیت خود را از دست می‌دهند. در مرحله دوم پیچ‌هایی که جنس چدنی دارند را نیز خریداری نکنید؛ زیرا این پیچ‌ها کارآیی لازم را نداشته و دارای ضریب کشش بسیار پایین برای نگهداری فلنج‌ها هستند. نکته مهمی که در هنگام خرید پیچ مناسب برای فلنج باید به آن توجه داشته باشید ابعاد، اندازه و جنس فولادی محکم این پیچ‌ها است، دقت داشته باشید از خرید پیچ‌های بیش از اندازه کوچک یا بیش از اندازه بزرگ که دارای قیمت ارزانی هستند خودداری کنید. در نظر داشتن استاندارد پیچ و مهره برای فلنج از اهمیت بالایی برخوردار است که باید آن را در نظر داشته باشید.

چگونه پیچ و مهره ای مناسب فلنج انتخاب کنیم؟

همانند سایر تجهیزات صنعتی، پیچ و مهره‌های فلنج نیز دارای استانداردهای مشخصی هستند، در هنگام خرید باید پیچ و مهره‌ای را انتخاب کنید که بتواند در مقابل فشار، تنش، ضربه یا تغییرات شدید آب و هوایی از خود مقاومت بالایی نشان دهد علاوه بر این، تعداد پیچ و مهره فلنج و سایز آنها نیز دارای اهمیت فراوانی است که در هنگام انتخاب باید به آن توجه ویژه داشته باشید. بهتر است قبل از خرید این تجهیزات به جداول استاندارد پیچ و مهره برای فلنج مراجعه کرده و پس از کسب اطلاعات دقیق بهترین محصول را بر اساس نوع، اندازه و کارکرد فلنج‌ها تهیه کنید. معمولاً پیچ و مهره‌هایی که از فولاد با کیفیت و ضد زنگ تولید می‌شوند گزینه مناسبی برای فلنج‌ها به حساب می‌آیند.

چگونگی نصب پیچ و مهره بر روی فلنج

پس از انتخاب پیچ و مهره درست باید بتوانید آن را به طور صحیح به فلنج‌ها متصل کنید، در هنگام نصب پیچ و مهره بر روی فلنج‌ها بهتر است به نکات زیر دقت داشته باشید:

• برای بستن پیچ بر روی فلنج از ابزارهای دستی که باعث کاهش کیفیت نتیجه کار می‌شود خودداری کرده و از ابزارهای مناسب استفاده کنید.
• در همان ابتدای کار تمام پیچ و مهره‌ها را به صورت همزمان سفت کنید، این کار باعث می‌شود فشار یکنواختی روی تمام قسمت‌های فلنج وارد شده و از کج شدگی یا نشتی آن جلوگیری می‌کند.
• بهتر است برای محکم کردن پیچ‌ها از آچار گشتاور استفاده کنید؛ پس از نصب پیچ و مهره‌ها روی فلنج جدول استاندارد را بررسی کرده و بر اساس نوع پیچ و نوع فلنج از آچار گشتاور مناسب استفاده کنید.
• واشر گذاری را فراموش نکنید، استفاده از واشرهای مناسب می‌تواند به استحکام پیچ کمک کرده و از شل شدن یا کاهش استحکام و دوام آن جلوگیری می‌کند.

سخن پایانی

فلنج‌ها از مهم‌ترین اتصالات ثانویه برای تاسیسات یا لوله‌های صنعتی و نیمه صنعتی هستند که می‌توانند از نشت مواد به بیرون جلوگیری کنند. به منظور افزایش استحکام فلنج‌ها باید از پیچ‌های محکم و مناسب استفاده شود. دقت داشته باشید این پیچ و مهره‌ها از اساسی‌ترین بخش‌ها برای حفظ تعادل و اتصال فلنج‌ها هستند که باید تعداد پیچ و مهره فلنج به درستی انتخاب شده و با دقت فراوان بر روی فلنج‌ها بسته شود. قبل از خرید این تجهیزات حتماً استاندارد پیچ و مهره برای فلنج را بررسی کرده و سپس محصولاتی مناسب و درست را تهیه کنید. دقت داشته باشید عدم توجه به پیچ و مهره مناسب می‌تواند مشکلاتی مانند عدم تقارن، خوردگی، هرز شدگی و ایجاد خسارات مالی فراوان را به وجود بیاورد.