پیچ و مهرههای گالوانیزه یکی از مهمترین و پرکاربردترین قطعات در صنعت ساخت و ساز، خودروسازی، تجهیزات الکتریکی و صنایع دیگر هستند. گالوانیزه کردن به معنی پوشش دادن قطعات با لایهای از روی، آهن، نیکل و… میباشد که باعث افزایش مقاومت در برابر خوردگی و زنگ زدگی قطعات میشود. پیچ و مهرههای گالوانیزه گرم نیز، از همین اصول استفاده میکنند و حتی در اثر برخورد با آب و رطوبت دچار زنگ زدگی یا خوردگی نخواهند شد. این پوششدهی همچنین باعث بهبود ظاهر و افزایش عمر مفید قطعات میشوند. از دیگر مزایای پیچ و مهرههای گالوانیزه میتوان به مقاومت بالا در برابر فشار، ضربه و لرزش اشاره کرد؛ بنابراین آنها میتوانند در شرایطی که نیاز به قدرت و استحکام بالا دارند، مانند در پروژههای ساختمانی و پلسازی، استفاده شوند.
پیچ و مهره گالوانیزه گرم چیست؟
پیچ و مهره گالوانیزه گرم، نوعی پیچ و مهره است که با فرآیند گالوانیزه گرم (hot-dip galvanizing) محافظت میشود. در تولید پیچ و مهرهها، میتوان از دو روش دستی و ماشینی برای تولید استفاده کرد. مهمترین نکته در این تولیدات، کیفیت بالا و قیمت مناسب محصولات است. پس از انجام مراحل حرارتی و صیقل دادن، نوبت به ایجاد لایه محافظ روی محصول میرسد که این کار با دو روش گرم و سرد و با استفاده از آبکاری صورت میگیرد.
در تولید پیچ و مهرههای گالوانیزه گرم، بسیار مهم است که مراحل تولید به درستی و با دقت انجام شود تا در آزمایشهای نهایی مشکلی به وجود نیاید و تولید به صورت انبوه و با کیفیت بالا انجام شود. لذا بسیار حائز اهمیت است که در تولید این محصولات، نکات فنی و فرایندی رعایت شود.
گالوانیزه گرم چیست؟
گالوانیزه گرم یا Hot-dip Galvanizing یک روش پوششدهی فلزات است که در آن قطعات فلزی به صورت غوطهور شدن در حمامی از مذاب روی، پوشش داده میشوند. این روش از طریق واکنش شیمیایی بین روی و فلز زیرین انجام میشود و پوششی محکم و مقاوم در برابر خوردگی و سایر مشکلات زیست محیطی به دست میآورد.
در این روش، ابتدا قطعات فلزی به صورت کاملاً تمیز و بدون چربی و ذرات خارجی، آماده میشوند؛ سپس در حمامی از مذاب با دمای برابر ۴۵۰ درجه سانتیگراد، غوطه ور میگردند. در این حین مذاب روی به صورت شیمیایی با فلز زیرین واکنش داده و پوششی از روی، روی فلز زیرین تشکیل میدهد. پوشش به دلیل خصوصیات ضد خوردگی و مقاومت به زیست محیطی روی، از فلز زیرین را در برابر خوردگی و خرابیهای دیگر محافظت میکند.
روش اجرای گالوانیزه روی پیچ و مهره
مراحل گالوانیزه گرم پیچ و مهره ها به شرح زیر است:
- آمادهسازی سطح فلزی: قبل از شروع فرایند گالوانیزه گرم، ابتدا سطح فلزی پیچ و مهره با استفاده از روشهای شستشو و خشک کردن، به صورت کامل تمیز شده و آمادهسازی میشود.
- پیشدرمانی سطح فلزی: در این مرحله، فلز آهنی پیچ و مهره در محلولهای اسیدی مانند اسید کلریدریک قرار میگیرد تا از روی سطح آن لایهای از آلایندهها و زنگزدگیهای موجود حذف شود.
- پوششدهی محلول فسفاتهسازی: در مرحله بعدی، سطح فلزی پس از پیشدرمانی با استفاده از محلولهای قلیایی مانند هیدروکسید نمکی (NaOH) به عنوان محلول فسفاتهسازی پوشش داده میشود. این محلول باعث افزایش میزان چسبندگی پوشش گالوانیزه بر روی سطح فلزی پیچ و مهره میشود.
- نشست پیچ و مهره در حمام گالوانیزه گرم: پس از پیشدرمانی و پوشش دادن محلول فسفاتهسازی، پیچ و مهره در حمام گالوانیزه گرم قرار میگیرد. در این حمام، پیچ و مهره با استفاده از یک محلول گالوانیزهکننده مانند روی، روی سطح فلزی آهنی پوشش داده میشود.
- پس از پایان عملیات گالوانیزه گرم، پیچ و مهره از حمام گرم خارج شده و پوشش گالوانیزه شده روی سطح فلزی آن به صورت کامل خشک میشود. این پوشش مقاومت بالایی در برابر زنگزدگی و خوردگی دارد و به عنوان یک روش حفاظتی برای فلزات استفاده میشود.
خواص گالوانیزه گرم پیچ و مهره ها
پیچ و مهرههای گالوانیزه گرم، به پیچ و مهرههایی گفته میشود که در فرآیند تولیدشان، ابتدا فلز آهنی با استفاده از حرارت و پوشش مناسب گالوانیزه میشود. خواص این نوع پیچ و مهرهها شامل موارد زیر است:
۱- مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ زدگی: پوشش گالوانیزه، پوششی با مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ زدگی است؛ به همین دلیل، پیچ و مهرههای گالوانیزه گرم، برای کاربردهایی که در معرض رطوبت، آب، هوازدگی و شرایط آب و هوایی شدید قرار دارند، ایدهآل هستند.
۲- ظاهر زیبا: پوشش گالوانیزه گرم، به پیچ و مهرهها ظاهری زیبا و جذاب میبخشد. این ویژگی باعث میشود که پیچ و مهرههای گالوانیزه گرم، برای کاربردهایی که نیاز به ظاهر زیبا دارند، مورد استفاده قرار گیرند.
۳- مقاومت بالا در برابر آسیب و شکست: پیچ و مهرههای گالوانیزه گرم، به دلیل داشتن پوشش گالوانیزه و استفاده از فلز آهنی کیفیت بالا، دارای مقاومت بالا در برابر شکستگی هستند. این ویژگی باعث میشود که این نوع پیچ و مهرهها برای کاربردهایی که نیاز به استحکام و مقاومت مکانیکی دارند، مناسب باشند.
۴- قابلیت اتصال به فلزات دیگر: پیچ و مهرههای گالوانیزه گرم، به دلیل داشتن پوشش گالوانیزه، قابلیت اتصال به فلزات دیگر را دارند. این ویژگی باعث میشود که این نوع پیچ و مهرهها برای کاربردهایی که نیاز به اتصال به فلزات دیگر دارند، مناسب باشند.
۵- سهولت در نصب و استفاده: پیچ و مهرههای گالوانیزه گرم، به دلیل داشتن شکل و ابعاد استاندارد و همچنین داشتن پوشش گالوانیزه، سهولت در نصب و استفاده دارند. این ویژگی باعث میشود که این نوع پیچ و مهرهها برای کاربردهایی که نیاز به نصب و استفاده آسان دارند، مناسب باشند.
کاربرد گالوانیزه پیچ و مهره
استفاده از پیچ و مهرههای گالوانیزه، بسیار شایع و معمول است؛ زیرا این پیچ و مهرهها به دلیل پوشش ضد خوردگی روی، در برابر عوامل زیست محیطی مقاومت بیشتری دارند. پیچ و مهرههای گالوانیزه برای کاربردهای مختلفی در صنایع مختلف استفاده میشوند که عبارتند از:
ساخت و نصب سازههای فلزی و پلها
در این کاربرد، پیچ و مهرههای گالوانیزه برای اتصال بخشهای مختلف سازهها و پلها استفاده میشوند که باید در برابر شرایط آب و هوایی و عوامل زیست محیطی مقاوم باشند.
استفاده در صنایع خودروسازی
پیچ و مهرههای گالوانیزه در صنعت خودروسازی نیز به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ زدگی، بسیار محبوب هستند. این پیچ و مهرهها برای اتصال قطعات مختلف خودروها از جمله بدنه و قطعات داخلی استفاده میشوند.
استفاده در صنایع الکترونیکی
پیچ و مهرههای گالوانیزه در صنایع الکترونیکی نیز کاربردهای مختلفی دارند. این پیچ و مهرهها برای اتصال قطعات الکترونیکی و مونتاژ بردهای الکترونیکی استفاده میشوند. مزیت این پیچ و مهرهها در این صنایع این است که با توجه به ظاهر زیبا و خاصیت ضد زنگ و خوردگی، از ایجاد نویز الکتریکی و تغییرات در سیگنالهای الکترونیکی جلوگیری میکنند.
استفاده در صنایع ساختمانی
پیچ و مهرههای گالوانیزه در صنایع ساختمانی نیز کاربردهای مختلفی دارند. این پیچ و مهرهها برای اتصال سازههای فلزی، تیرآهنی و سازههای چوبی استفاده میشوند. به دلیل خاصیت ضد زنگ و مقاومت در برابر خوردگی، این پیچ و مهرهها به عنوان یک راه حل ایدهآل برای ساخت و اتصال اجزای ساختمانی به هم میباشند.
استفاده در صنعت غذایی
پیچ و مهرههای گالوانیزه در صنایع غذایی نیز کاربردهایی دارند. این پیچ و مهرهها برای اتصال تجهیزات صنعتی و خطوط تولید مواد غذایی استفاده میشوند. مزیت استفاده از پیچ و مهرههای گالوانیزه در این صنایع این است که این پیچ و مهرهها به عنوان یک راه حل ایدهآل برای حفظ شرایط بهداشتی و کنترل عفونت در صنایع غذایی میباشند.
استفاده در صنایع دیگر
پیچ و مهرههای گالوانیزه در صنایع دیگری نیز کاربرد دارند. برخی از این صنایع شامل صنایع دریایی، صنایع نفت و گاز، صنایع نظامی و دفاعی و صنایع فضایی میباشند. در این صنایع، پیچ و مهرههای گالوانیزه به دلیل خاصیت مقاومت در برابر خوردگی و زنگ زدگی و همچنین وزن سبک و قدرت تحمل بار بالا، به عنوان یک راه حل مناسب برای اتصال قطعات مختلف استفاده میشوند.
نتیجهگیری
گالوانیزه کردن پیچ و مهره به منظور افزایش مقاومت در برابر خوردگی و زنگ زدگی آنها، یکی از روشهای محافظتی است که در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار میگیرد. در فرآیند گالوانیزه کردن پیچ و مهره، ابتدا پیچ و مهرهها در مخزنی از آهن ذوب شده غوطهور میشوند؛ سپس با یک لایه فلز روی بسیار مقاوم پوشیده میشوند که از ترکیب روی و سرب به دست میآید. این لایه روی، به عنوان یک محافظ طبقهبندی میشود و میتواند در برابر خوردگی و زنگزدگی مقاومت خوبی داشته باشد. پیچ و مهرههای گالوانیزه گرم، به دلیل مقاومت بیشتری که دارند، در صنایع مختلفی از جمله ساختمانسازی، خودروسازی، صنایع دریایی و… مورد استفاده قرار میگیرند.