پیچ و مهره

وقتی به اطرافمان نگاه میکنیم چندین وسیله میبینم که بدون استفاده از پیچ در آنها به عنوان اتصال دهنده عملا ساختن آنها ممکن نبود بنابراین همین موضوع کافیست تا اهمیت پیچ و دیگر اتصال دهنده را در استفاده از انواع وسایل درک کنیم در این بخش به بررسی تمامی انواع پیچ و خصوصیات آنها میپردازیم پیشنهاد میکنیم تا انتهای مطلب با ما همراه باشید .

پیچ چیست؟

پیچ یا  bolt به استوانه ای که شیارهای مارپیچ آن را احاطه کرده و وظیفه اصلی آن نگه داری اشیا و قطعات به یکدیگر می باشند میگویند .  پیچ ها از پر مصرف ترین اتصالات غیر دائم هستند که در تمام صنایع مختلف کاربرد دارند ، این اتصال دهنده ها با استفاده از آچار و پیچ گوشتی قابلیت اتصال دو قطعه به یکدیگر به صورت موقت استفاده می شود.

انواع پیچ ها

پیچ ها از جنبه های مختلف به انواع مختلفی تقسیم بندی میشوند . در این قسمت تمامی انواع آنها را بررسی میکنیم :

پیچ ها از لحاظ ظاهری به دو دسته تقسیم می شوند:

• پیچ های خودکار:

پیچ های خودکار نوعی از پیچ های نوک تیزی هستند که برای ثابت شدن در قطعه مورد اتصال نیازی به مهره ندارد و درون کار فرو میروند و برای مواردی که قصد داریم قطعه را سوراخ کنیم استفاده میشود . مانند پیچ سر مته ای و پیچ چوب.

• پیچ های غیر خودکار:

این نوع پیچ های سر صاف برای ثابت شدن نیاز به مهره دارند تا بتوانند بهتر قطعه ها بهم متصل کنند  معروفترین آن را می توان پیچ شش گوش را ذکر کرد

انواع پیچ ها از نظر کارایی در صنایع مختلف

پیچ فلزی

پيچ فلز از جمله پیچ هایی است که به صورت تمام رزوه تولید میشوند و مانند پیچ عای خودکار نیازی به مهره ندارد. از این پیچ ها معمولا در قطعات فلزی استفاده می شود.

پیچ ماشینی

پيچ ماشينى معمولا تمام رزوه هستند و از استنلس استیل یا گالوانیزه ساخته می شود. این پیچ ها معمولا همراه با مهره به کار می روند.

پیچ چوب

این نوع پیج ها مانند پیچ خودکار هستند و در صنایع چوبی کاربرد بیشتری دارند

پیچ آلن

تفاوت پیچ آلن با سایر پیچ ها در گل آنها است که در قسمت سر خود یک حفره به شکل انتهای آچار آلن دارد.

پیچ نوک مته ای

این نوع پیچ ها همانطور که از نامشان پیداست برای سوراخ کردن قطعات بکار میروند

پیچ شش گوش

به یکی از پرکاربرد ترین انواع پیچ ها میرسیم . پيچ شش گوش یکی از پیچ های مستحکم در صنعت است گل این پیچ ها به صورت شش گوش میباشد که ابزار مورد استفاده برای بستن این پیچ، آچار و آچار فرانسه می باشد.

پیچ چشمی

پيچ چشمى یکی از انواع پیچ ها است که قابلیت ویژه ای برای بلند کردن اجسام دارد این پیچ به دلیل داشتن قسمت در گل آن قابلیت متصل کردن طناب را دارند که بتوانیم از آن جهت جابه جایی استفاده کنیم .

پیچ چشمی چوب

پيچ چشمى چوب (پیش چشمی خودکار) مانند پیچ چوب است با این تفاوت که حلقه ای در سر خود دارد.

پیچ نوک بر

انتهاى نازک تر این پیچ ها این امکان را فراهم میکند که باز و بسته کردن پیچ را راحت تر انجام شود

پیچ مغزی

پیچ مغزی از انواع پیچ های بدون گل است که میتوان در مواردی که نمیخواهیم پیچ روی سطح کار معلوم باشد از آنها استفاده کنیم

پیچ بار

پيچ بار با داشتن یک قسمت مربعی در زیر گل خود از شکسته شدن و باز شدن در اثر ارتعاش جلوگیری میکند

پیچ شانه ای

پيچ شانه اى  یک بخش مستحکم در قسمت میانی خود دارد که آن را در برابر تنش مقاوم می سازد.

پیچ آسانسوری

از پيچ بالابر  برای اتصال تسمه های آسانسور استفاده می شود. سر پهن این پیچ باعث می شود که در تسمه ها فرو نرود.

استاد بولت

استاد بولت (Stud Bolt) یکی نوع  پیچ است که به صورت تمام رزوه است و در دو انتهای خود دارای مهره می باشد. و در زمینه نفت و گاز پتروشیمی کاردبرد زیادی دارد.  اطلاعات بیشتر در استادبولت

اجزای تشکیل دهنده پیچ ها :

• سر پیچ : سر پیچ به قسمت قسمت بزرگ تر آن گفته میشود که با استفاده از آچار ان را باز و بسته مبکنیم . دارای دو نوع تخت و گرد می باشد.
• پای پیچ : بخش استوانه ای رزوه شده از قسمت انتها تا نوک پیچ را پای پیچ گویند .
• گام پیچ : به فاصله میان هر شیار با شیار دیگر گفته می شود .

متریال مورد استفاده در پیچ ها

همانطور که میدانید کیقیت متریال مورد استفاده در پیچ ها بسیار مهم است پیچ هایی بیشتر در کارخانه جات ایران تولید میشوند معمولا از جنس های زیر میباشند :

• فولاد (فولاد کربنی یا استنلس استیل)
• آلومینیوم
• مس
• برنج
• پلاستیک
• تیتانیوم

استاندارد پیچ و مهره چیست ؟

به طور کلی برای ساخت پیچ و مهره ها باید استاندارد هایی از لحاظ متریال اندازه و گام پیچ و .. رعایت شود این استاندارد ها در دو دسته تقسیم بندی میشوند :

• استاندارد ASTM
• استاندارد آلمانی DIN

گرید یا کلاس پیچ چیست؟

کلاس یا گرید پیچ یکی از پارامتر هایی است که باید هنگام خرید پیچ ومهره به آن توجه داشت . در واقع گرید پیچ میزان مقاومت آن را مشخص میکند. بالاتر بودن کلاس پیچ ها به معنی محکم تر بودن و بیشتر بودن میزان کربن موجود در آلیاژ آن است.

گرید ها در انواع مختلفی هستند که به صورت زیر میباشد :

گریدهای 3.6، 4.6، 4.8، 5.6، 6.8، 8.8، 9.8، 10.9، 12.9 گرید هایی هستند که در استاندارد DIN مطرح هستند و از این میان گریدهای 5.6، 8.8، 10.9 و 12.9 پرکاربردترین می باشند. گرید 8.8 به پیچ خشکه نیز معروف است.

روش های تولید پیچ

پیچ ها به روش های مختلفی تولید میشوند :

• روش ریخته گری
• روش ماشین کاری
• روش غلتک کاری یا نورد
• کله زنی

کاربرد های پیچ

پیچ ها که از مهمترین اجزاء اتصالات در صنعت می باشند و در صنایع بسیاری مورد استفاده قرار می گیرند که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• صنعت ساختمان
• صنعت خودروسازی
• صنایع نفت، گاز، پتروشیمی
• پل و سد سازی
• صنعت کشتی سازی